مقدمه ای بر تامین مالی جمعی

نخستین سکوی تامین مالی جمعی با نام ArtistShare پنج سال بعد با هدف سرمایه برای پروژه‌های هنری توسط برایان کملیو تاسیس شد.

از مزایای این این روش میتوان به انجام تحقیقات‌بازار و ارزیابی ایده، تبلیغات‌اجتماعی و سهولت در بازاریابی، حذف‌کانال‌های فروش‌، شبکه‌سازی، اعتبار سنجی محصول و بهبود پیش از پخش، و کسب سود بیشتر با ریسک کمتر اشاره کرد.  اهمیت این روش سرعت بخشی به توسعه اقتصادی، اشتغالی زایی و فقرزدایی در جوامع از طریق واقیعت بخشی به فعالیت اجتماعی و کارآفرینانه است. در سال 2018، کراودفاندینگ حدود 10.2 میلیارد دلار در سطح جهانی ارزش داشت و پیش بینی می شود این ارزش تا سال 2025 به 28.8 میلیارد دلار برسد.

انواع مدل‌های تامین مالی جمعی

طیف گسترده‌ای از حالات تامین مالی جمعی با مدل‌های کسب و کار متفاوت وجود دارد، که بصورت کلی در چهار دسته ذیل تعریف می شوند:

•          تامین مالی مبتنی بر اهدا

•          تامین مالی مبتنی بر پاداش

•          تامین مالی مبتنی بر وام یا بدهی

•          تامین مالی مبتنی بر مشارکت

اهدا

در واقع این شیوه مشابه با خیرات یا گلریزان در فرهنگ ایرانی است. این روش اغلب در پروژه‌های غیرانتفاعی یا بشردوستانه، نهادهای مدنی و خیریه‌ها کاربرد دارد و مشارکت‌کنندگان هیچ‌گونه انتظاری در قبال حمایت مالی ارائه شده ندارند.

پاداش

در چارچوب های این نوع تامین مالی مبتنی بر پاداش، افراد بدون انگیزه های مالی، بازدهی و بازپرداخت در ازای حمایت مالی شان در پروژه ها مشارکت می کنند.در عوض حامیان پروژه، به ازای حمایت شان از پروژه ،پاداش دریافت می کنند که می تواند بلیط یک فیلم، داشتن ایده برای محصول در حال توسعه و یا یک فرصت برای ملاقات با سازندگان پروژه باشد.

مشارکت

مدلی که هم اکنون مورد استفاده سکوهای معرفی شده از سوی سازمان فرابورس ایران می باشد تامین مالی جمعی مدل مشارکت در درآمد یا سهام است.

این مدل برای راه اندازی و توسعه کسب و کارها استفاده می‌شود و به عموم مردم این امکان را می‌دهد که در شرکت مدنظر، سرمایه‌گذاری کنند و در ازای آن در سود و زیان طرح شریک شوند به عبارتی سرمایه گذاران نقش مشارکت کننده در طرح را دارند.

بدهی

در مدل تامین مالی بر پایه بدهی که "وام‌دهی P2P" نیز نام دارد، سرمایه‌گذاران مبالغ کمی را در اختیار یک واسط (مثلا بانک) قرار می‌دهند و آن واسط از طریق سرمایه جمع‌شده به سرمایه‌پذیر وام می‌دهد. نکته مهمی که درباره این شکل از تامین مالی وجود دارد، این است که سرمایه‌پذیر چه سود کند و چه زیان، موظف است طبق زمان‌بندی مشخص مبالغ وام را با سود تعیین‌شده بازگرداند و سرمایه‌گذاران در سود و زیان پروژه مشارکت نمی‌کنند. با توجه به پیچیدگی ها و قوانین داخلی این مدل تاکنون اجرایی نشده است.

ادامه دارد....