به گزارش شاخص بازار به نقل از ایسنا، سیاستهای کلی برنامه هفتم توسعه در حوزه سیاست خارجی با حضور بابک نگهداری، فریدون حق‌بین، علی فکری و رضا ملکی در دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله سید علی خامنه‌ای برگزار شد.
بابک نگهداری رییس مرکز پژوهشهای مجلس، در این نشست گفت: اقتصاد جهان در حال انتقال از غرب به شرق آسیاست. شدت رقابت بین چین و آمریکا هر روز بیشتر می‌شود. ظرفیت‌های اقتصادی و منطقه‌ای کشورهای غربی به حداکثر خد رسیده است به همین دلیل به دنبال ظرفیت‌های جدید هستند به همین دلیل شاهد شدت گرفتن رقابت بین چین و آمریکا هستیم. چین پروژه «کمربند راه» را فعال کرده و آمریکا هم در فکر مهار چین است.
وی ادامه داد: موقعیت ژئوپلتیک و ژئواکونمیک ایران در کمربند راه ایجاب می‌کند جایابی ویژه‌ای در نظام اقتصاد بین‌المللی داشته باشیم مسئله‌ای که در برنامه ششم توسعه به آن توجه نشد. تحریم‌های اقتصادی ایران توسط غرب از سال 2012 به این سو نفت را از یک محصول امنیتی خارج کرد. جنگ اقتصادی چین و آمریکا، خاورمیانه را به آوردگاه آنها تبدیل کرد. آمریکا با تحریم نفت ایران، ونزئلا و لیبی درصدد صدمه زدن به تضمین انرژی چین در نظام رقابتی جهان است.
نگهداری خاطرنشان کرد: به توسعه دیپلماسی اقتصادی نیازمندیم تا آمادگی نهادی برای مدیریت ظرفیت اقتصادی بین‌المللی در زنجیره اقتصادی منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای توسط دستگاههای مسوول انجام شود. استراتژی صنعتی کشور باید متناسب با دیپلماسی اقتصادی کشور اصلاح شود.
رییس مرکز پژوهشهای مجلس ادامه داد: باید از فرصت جنگ روسیه و اوکراین که مسیر شمالی انتقال کالا از چین به اروپاست استفاده کنیم چرا که کمربند راه چین در سه حوزه شمال، مرکز و جنوب تقسیم‌بندی شده است. در برنامه هفتم توسعه باید از این فرصت استفاده کنیم.
دیپلماسی اقتصادی مبتنی بر ظرفیت اقتصاد ملی باشد
در ادامه فریدون حق‌بین مدیرکل سابق اقتصادی وزارت امور خارجه با اشاره به بند 21 سیاستهای کلی برنامه هفتم توسعه گفت: برای اولین بار است که موضوع دیپلماسی از حوزه نیروی انسانی ارزشی و انقلابی سخن گفته است. سه دهه است که اقتصاد کشور روی اقتصاد نفتی تمرکز داشته است.
وی ادامه داد: در سه لایه فرهنگ مدیریتی، ساختار اجرایی و عوامل میدانی با مشکلات مختلفی روبرو هستیم. بیش از چهار دهه است که درباره تاثیر مشکلات اجرایی داخلی بر دیپلماسی خارجی کشور سخنی گفته نشده است. صحبت از دیپلماسی اقتصادی باید مبتنی بر ظرفیت اقتصاد ملی انجام شود. باید به این پرسش پاسخ داد که آیا ساختار موجود اجرایی کشور اجازه می‌دهد فرهنگ مدیریتی کشور وارد کار شود؟
حق‌بین خاطرنشان کرد: نحوه به کارگیری و ساماندهی فکری نیروهای ارزشی وزارت خارجه تاثیر به سزایی در فرهنگ مدیریتی کشور دارد. برنامه هفتم توسعه در حوزه سیاست خارجی نیازمند الزماتی است که باید برایش فکر اساسی شود.
«اتباع خارجی» شریک ایران در اجرای برنامه‌های توسعه‌ای شوند
در ادامه علی فکری رئیس کل سازمان سرمایه‌گذاری و کمک‌های اقتصادی و فنی ایران، با طرح این پرسش که منظور تدوین کنندگان سیاستهای کلی برنامه هفتم توسعه از سیاست خارجی اقتصادمحور چیست، پاسخ داد: به این معناست که اتباع حقیقی و حقوقی خارجی برای اجرایی شدن برنامه‌های توسعه‌ای کشورمان باید شریک ایران شوند تا امکان‌پذیری تحقق اهداف برنامه افزایش یابد.
وی ادامه داد: مشارکت طرف‌های خارجی در دو سطح کلان و خرد باید دنبال شود. در سطح کلان باید بتوانیم در برنامه‌های بلند مدت و میان مدت منافع مشترک با طرف‌های خارجی تعریف کنیم. تعیین سقف جذب اعتبار خارجی در برنامه‌های توسعه‌ای یا بودجه‌های سالانه به معنای سیاست خارجی اقتصادمحوز نیست بلکه به این معناست که چین، آمریکا یا سایر همسایگان ایران چه اشتراکی با برنامه‌های اقتصادی ایران دارند و ایران چگونه می‌تواند از این کشورها در کاهش هزینه‌های ناشی از برنامه‌های توسعه‌ای استفاده کند.
فکری خاطرنشان کرد: باید نقطه اشتراک‌مان با پروژه کمربند راه چین را پیدا کنیم و برنامه‌های راهبردی کشور را متناسب با آن بنویسیم. در سطح خرد وزیر خارجه خارجه مجارستان نام دو شرکت مجارستانی را به وزیر اقتصاد کشورمان داد و از مشکلات این دو شرکت با طرف ایرانی سخن گفت. این یعنی در حوزه خرد ساختار برنامه‌های اجرایی باید اصلاح و دستگاههای مسوول را موظف به پیگیری منافع تک تک شرکتهای داخلی و بین‌المللی کنیم.
رئیس کل سازمان سرمایه‌گذاری و کمک‌های اقتصادی و فنی ایران تصریح کرد: در این حوزه باید نیازسنجی کشورهای هدف را انجام دهیم و برنامه‌های توسعه‌ای کشور را متناسب با نیازهای آن کشورها تدوین کنیم.
سهم امت اسلام از بازار جهانی چقدر است؟
در ادامه این نشست رضا ملکی مشاور رییس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی با بیان اینکه در دوران گذار تاریخی جهان به سر می‌بریم، گفت: شروع این دوران از انقلاب اسلامی ایران آغاز شد و البته فروپاشی بلوک شرق آن را تحت تاثیر قرار داد. افول قدرت آمریکا علاوه بر حوزه‌های سیاسی و اقتصادی در حوزه فرهنگی نیز اتفاق افتاده است.
وی با طرح این پرسش که سهم امت اسلام از بازار جهانی چقدر است، ادامه داد: در صورت ضعیف ماندن امت اسلام نمی توانیم سهم خود را از جهان آینده بگیریم. اینکه اقتصاد اسلام چقدر به این موضوع توجه داشته نشان می‌دهد با درگیریهای که برای جهان اسلام ایجاد کرده‌اند این فرصت را از ما هم سلب کرده‌اند. ارتباط در ایران با امت اسلام باید مبتنی بر آرمان و هدف و منافع مشترک تعریف شود.
ملکی تصریح کرد: در حوزه جنگ نرم گفتار جنگ تمام عیاری هستیم
مشاور رییس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی با طرح پرسشی گفت: قرارگاه جمهوری اسلامی در شبکه‌های اجتماعی، فضای مجازی و حوزه رسانه‌ای کجاست؟ پاسخ به این سوال ریشه در دیپلماسی عمومی و کم و کیف اجرای آن نهفته است. بین دیپلماسی فرهنگی و دیپلماسی اقتصادی باید ارتباط قوی و منسجمی برقرار شود.
وی ادامه داد: تجربه انقلاب اسلامی نشان می‌دهد امام خمینی و مقام معظم رهبری ایمان و فطرت پاک مردم را سرمایه کار خودشان قرار دادند. اگر برنامه هفتم توسعه و سایر برنامه‌های کشور به این نکته توجه جدی و اساسی کند آن وقت می‌توان گفت حوزه دیپلماسی فرهنگی قدرتمند می‌شود.
ملکی در پیشنهادی خواستار ارتقای میز مشترک ایران به شوراهای عالی همکاری در ارتباط با سایر کشورها شد.